Khuyến thiện

Khuyến thiện

Bài khuyến thiện này, Hòa thượng Thích Giác Sở viết tuy ngắn, nhưng xúc tích, và có mục đích xây dựng, trong khi đạo lý đang suy đồi, xuống dốc, ngài cũng muốn gióng lên một hồi chuông cảnh tỉnh nhân loại hãy nên trao dồi bản thân để có thể tạo nên một xã hội tốt đẹp hơn với những công dân luôn biết giữ bổn phận của mình. 


Thí dụ:

- Đạo gia đình
- Đạo làm người trong xã hội

Những đạo đức trên sẽ tạo được "Thiện cảm" và nhân quả lành, sẽ được người người mến trọng, kính nể.... 
 
Những lời vàng ngọc của ngài được gói ghém trong những vần thơ trong sáng và dễ hiểu rất thích hợp với tất cả mọi người.


Hạnh từ thiện


"Mỗi việc thiện là mỗi hạnh phúc, tất cả việc thiện là hạnh phúc hoàn mỹ"


"Một miếng khi đói, hơn một gói khi no, đó là những suy nghĩ của người biết đạo đức, và biết chia sẻ".


"Có Tài mà giúp đời, Tài ấy khả kính, cũng như thế, có Đức mà đem cho người, Đức ấy càng lớn".

........................


Đạo làm con - Bổn phận với gia đình - Xã hội


"Con ngoan cha mẹ vui lòng,

Con hư cha mẹ âm thầm rầu lo.

Con thiếu bổn phận làm trò,

Là con lỗi đạo mẹ cha ưu phiền".



Đạo làm con và Đức Hiếu Kính



- "Việc đạo đức là nền tảng tốt,

Hễ làm người có trí thì nên.

Kể chi Khôn, Dại, Sang, Hèn,

Tánh lành ai cũng vẹn tròn từ xưa.

Vì nhiễm xấu nên hư việc tốt,

Phải tĩnh tâm tìm biết đường ngay.

Công cha, nghĩa mẹ cao dầy,

Sanh lòng bất hiếu, hư hèn tấm thân.

Phải hiếu kính mẹ cha cho tốt,

Đạo làm con phải biết báo đền.

Hầu cha mẹ, thường nhớ không quên,

Dâng vật quý lại thêm chiều chuộng.

Dù nghèo thiếu, cháo rau cung phụng,

Còn hơn, trâu dê, chết, tế mời.

Sao bằng, lúc sống ngọt bùi,

kính dâng, cha mẹ cho tròn đạo con

Vì nắng gió nên thân đau yếu.

Thương mẹ cha lo liệu thuốc thang,

Lời ăn tiếng nói dịu dàng.

Những điều dạy phải lòng thường nghe vâng.


- Khi khuyên dạy, chớ nên trái cãi.

Điều lỗi lầm, tự hãy can ngăn,

Tâm lành không trái song thân.

Chánh tâm hiếu kính đền ân sanh thành,

Trọng cha mẹ chớ sanh lòng quấy.

Kính đồng bào giữ lấy cương thường,

Đạo chồng vợ, nghĩa tình son sắc,

Chữ thủy chung cho trọn cuộc đời.

Đừng giận dữ nói lời hà khắc.

Nghĩ sao cho ích quốc lợi dân,

Phận hiền là kẻ thứ dân,

Trọng kính pháp nước, giữ luân lý nhà!


-Vợ chồng ấy cũng là nghĩa đó, 

Nên thương yêu, tương kính như tân,

Sắc son, tình nghĩa trọn phần,

Đừng xưa yêu quá, mà nay ghét nhiều.



- Chẳng nên nghĩ khó nghèo, bận rộn,

Hoặc đem lòng, rẻ rúng xa khơi.

Ngẫm xem tác tạo cơ trời,

Chữ duyên sự ấy từ đời trước kia.


- Đừng vì nỗi say sưa đắm nguyệt,

Chớ giận hờn, hơn thiệt cùng nhau.

Dẫu cho muôn khổ, vạn sầu.....

Vợ hiền, giữ phận "thủy chung" một đời.


- Những thói tục xưa kia, xóa bỏ,

Lời khuyên răn, sớm tối tỏ tường.

Đừng lời cay đắng sái đường,

Anh em phải tương thân, tương ái.


- Giọt máu kia, một cũng như hai,

Tấm lòng trọng nghĩa mến tài, 

Đừng so hơn thiệt, ngắn, dài cùng nhau,

Yêu nhau chị em dâu thế đó.


- Điều gièm pha chớ có nghi phiền,

Thương nhau chị cũng như em,

Chị hòa em thuận cho yên cửa nhà,

Đó là việc của nhà gia giáo.


- Ai làm tròn phước báu muôn phần,

Thờ cha, kính mẹ luôn ghi nhớ,

Anh em, thường như thể tay chân,

Điều lầm lỗi, luôn cần nhẫn nhịn ,


- Hòa hiệp nhau, đoàn kết mới hay,

Riêng chung giàu có dường này,

Sao cho thương mến như ngày còn thơ,

Tình bè bạn từ xưa gặp gỡ.


- Lòng thủy chung đừng nỡ đổi dời,

Giúp nhau cho hợp lòng trời,

Can ta điều nọ, khuyên người điều kia,

Đừng mưu chước, gian phi xu phụ.


- Giữ chánh tâm, dứt bỏ điều xằng,

Những ai chính trực công bằng, 

Quyết không điều hại, mới rằng bạn hay,

Xa kẻ dữ khỏi lây điều ác.


- Gần người hay, học được điều lành,

Ngũ luân sáu đức hiểu rành(1),             (nhân, lễ, nghĩa, trí, tín)

Khuyên răn mọi nết, nhớ lòng đừng quên,

Tâm trong sạch làm nên sự nghiệp.


- Dối được người, không dối được trời,

Ở đời chẳng bạc với ai,

Lòng thời trung hậu, phước trời dài lâu,

Việc chưa đến chớ rầu bụng nghĩ.


- Điều đã qua đừng để bận lòng,

Bốn mùa hòa khí loan phòng,

Lửa tâm không động, ắt không cháy càn,

Kìa phú quý bần hàn là phận.


- Chớ cùng ai tức giận tranh giành,

  Gây bao nhiêu nỗi bất bình chẳng an,

Khi giận dỗi nên ôn tồn hòa nhã.


- Chuyện người kia chớ có vội vàng,

Đừng câu rủa chửi phủ phàng,

Những điều dâm loạn lại càng phải xa,

  Đừng khẩu Phật, tâm tà mà tội,


- Có hay chi việc giả dối đơn sai,

 Thuận người tài đức mới hay,

Việc ác chớ vội chê bai mất lòng,

Nhẫn là phước, giành khôn là dại,


- Đừng đa ngôn, đa quá không hay,

Lòng người mà đã chẳng ngay,

Kể sao cho xiết, xưa nay lỗi lầm!


- Điều trái ấy, chớ cho là phải,

Hễ làm người biết dại là khôn,

Ngọc kia năng sửa thì tròn,

Người hiền, đức lớn, không phiền lòng ai,

Những Đức ấy, tốt đời, đẹp đạo,

Tiếng danh thơm, gương sáng ở đời,

Làm lành hưởng phước an vui,

Công phu đạo đức xưa nay như vầy. 


Cần thơ, ngày 15 tháng 03 năm 2000 
 Hoà Thượng Thích Giác Sở